Artistieke Benadering
De penselen en mijn handen moeten het werk doen, niet ik, niet mijn hersenen, dat werkt niet.Mijn Artistieke Benadering: Ik schilder want ik word er zo blij van!
De Artistieke Benadering van elke kunstenaar zal wel anders zijn, maar voor mij ligt het alsvolgt: Elke keer als ik aan een nieuw schilderij begin, ben ik super enthousiast en tegelijkertijd in totale paniek. Ik denk dat elke kunstenaar dat gevoel kent. Ook al is het niet makkelijk uit te houden: Het is een heerlijk gevoel! Echter, deze paniek schept chaos in mijn hoofd.
Voor mij is schilderen een intense dwang die voortkomt uit de liefde voor het proces.
Als het een abstract werk wordt, begin ik meestal met willekeurige penseelstreken van kleur, en werk vervolgens onvoorspelbaar intuïtief. Soms op het ritme van de muziek, maar altijd in de richting die het schilderij mij aangeeft. Vaak is het een experiment met verschillende methoden die ik ergens heb gezien en graag zelf wil uitproberen. Ik heb altijd weer het gevoel dat ik grote risico’s neem, maar ook dat hoort bij mijn artistieke benadering. Ik stel mezelf dan elke keer weer gerust met woorden zoals:
“Het is maar verf. Je kunt het schilderij altijd nog weggooien. Je kunt het schilderij ook altijd weer overschilderen”.
Dan neemt de paniek af en kan ik weer denken: “Wat zou er gebeuren als…”.
Soms blijkt dat het schilderij al weet wat het wil worden. Dan hoef ik alleen maar dat uit te voeren. Dat betekent dan: dat ik me moet overgeven, kijken en vooral vertrouwen op mijn penselen, die dan gewoon het werk doen.
Elke dag schilderen is een must
maar ook heel nuttig, want je wordt gewoon beter. Je kunt beter voorspellen wat er gebeurt als je bepaalde penseelstreken gaat maken. Je weet hoeveel water of medium je aan je penseel moet hebben. Je kunt meer bereiken met minder moeite. Je groeit dus en krijgt meer vertrouwen in jezelf, maar dat is niet het enige.
Ik heb ook geleerd om minder te oordelen over mezelf
en niet meer te werken naar een denkbeeldig resultaat. Te weten: je maakt geen fouten, het is gewoon wat het is. Dat is erg belangrijk in het proces om de angst kwijt te raken voor kritiek van de buitenwereld, of om de goedkeuring van de ander niet meer per se nodig te hebben. Niet dat dat compleet weg is, maar ik heb er steeds minder last van, dus ik voel meer vrijheid tijdens het schilderen en mijn geest durft meer risico’s te nemen.
Artistieke Benadering
Als ik begin aan het schilderen van een stadje, ben ik net zo goed super enthousiast en tegelijkertijd in complete paniek als bij een abstract schilderij. Dat gevoel is elke keer hetzelfde. Het is een heerlijk gevoel! Maar weer schept het chaos in mijn hoofd, ook als is het deel van mijn Artistieke Benadering.
Ik probeer dan orde te scheppen in deze chaos door vloeiende lijnen te trekken en door harmonie te brengen in de felle kleuren, maar de spanning in het schilderij moet wel blijven bestaan en dat doe ik dan door de vloeiende lijnen toch hier en daar te onderbreken. Het moeten ronde, kromme, gebogen lijnen zijn, echter een enkele rechte lijn kan hierin spanning brengen. De eerste tekening is meestal een soort gekrabbel
zoals het gekras van een kind.
Door dan licht en schaduw toe te voegen onstaan er daken, muren of vloeren. Op het eerste gezicht is er dan harmonie, maar de chaos blijft bestaan, want het is deels onduidelijk wat het dak is en wat de muur is. Toch wil ik dat het lijkt alsof je het zou kunnen bouwen.
Verder mogen de kleuren niet pastel zijn, ze mogen niet zweven. Dat hoort ook echt bij mijn Artistieke Benadering. Een pastelkleurige wereld bestaat niet.
De wereld is niet lief en zoet.
Ik hou van diepe, volle kleuren. Dit effect kun je niet bereiken door in één keer de juiste kleur erop te zetten, maar ontstaat door er telkens een nieuwe laag overheen te schilderen. Het lijkt een prachtig, felgekleurde stad, maar van dichtbij bekeken, is het onmogelijk deze wereld te bouwen.
Mijn stadjes zijn meestal in het donker, er zijn geen mensen op straat en de maan schijnt. Je ziet altijd het licht op de stad schijnen. Het geeft de stemming weer van de stad. Deze stemming bepaalt vaak de titel van het schilderij.
Silence on a Sunday Morning
Toen ik dit werk schilderde, dacht ik aan het boek waar mijn moeder vroeger uit voorlas. Ik zag dan eigenlijk het verhaal in bonte kleuren tot leven komen. Tijdens het schilderen was het net alsof de huizen mij aankeken en ik voelde weer de stilte van de zondagochtend, als alle mensen nog slapen en de maan nog schijnt. Niemand hoeft naar zijn werk. Zondag is een bijzondere dag.
Urbe in Orbem
Een chaotisch kleurrijk wateroppervlak spiegelt in een waterdruppel en in de druppel onstaat een stad met duidelijke lijnen en harmonieuze kleurverdeling. In de achtergrond springt een tweede druppel uit het water omhoog, misschien een kindje van de grote druppel.
Water heeft een aantrekkingskracht op mij. Als ik water zie, bijvoorbeeld een slootje of een riviertje, dan wil ik er het liefste in of in ieder geval pootje baden. Het spannende aan water is, dat het allerlei mooie dingen kan weerspiegelen, alsof je het zou kunnen pakken. Maar het is er niet, want het is niet echt.
In de meeste van mijn schilderijen stroomt er water door de stad en in dit werk wordt de stad zelfs geboren uit het water.
You are not alone
Dit schilderij geeft een stad weer vol kleurrijke huizen, die in het water staan. Het licht is aan in een aantal huizen, zodat ik mij bekeken voelde toen ik aan het schilderen was. De werktitel was dan ook ‘You are being watched’. Het water maakte het er niet beter op en het dreigende gevoel werd groter, maar toen kwam de brug die naar het stadje leidt en die uitnodigt om binnen te komen. Dan voel je je niet meer bekeken, maar mag je erbij horen. Toen ik mij dit realiseerde, voelde ik mij door dit werk getroost.
Metamorphosis
Max van Huut (één van de architecten van de buitenplaats in Eelde, Drenthe): ‘…(we) tillen als het ware een stukje aarde even op en maken er een gebouw van. Alles wat we neerzetten komt uit die aarde en wordt er ook weer onderdeel van. We zien de aarde als levend organisme, dat je niet moet verminken met onnatuurlijke gebouwen, maar waar je iets aan moet toevoegen. iets waar die aarde zich goed bij voelt.’
Ik hou van gebouwen die een eenheid vormen met de omgeving. Deze metamorphose is als vanzelf uit de grond gekomen met al zijn bulten en bobbels. Hierin komt ook het belang van balans en harmonie tot uiting.
Lees ook over atristieke vrijheid in dit artikel.